Để luyện kỹ năng nghe, có 2 cách nghe cơ bản chính đó là Deep listening (nghe hiểu sâu) và Massive listening (nghe nhiều). Tuỳ thuộc vào level hiện tại của từng bạn mà từng cách nghe sẽ có những hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, để tối ưu hoá thời gian và cải thiện kỹ năng nghe, bạn nên dành một khoảng thời gian nhất định trong ngày để có thể luyện nghe, ví dụ 20 - 30 phút/ngày vào buổi sáng. Và một trong những cách luyện Deep listening hiệu quả chính là luyện qua phương pháp Dictation (nghe chép chính tả).
Nghe chép chính tả (dictation) là một kỹ thuật hữu ích trong việc học và kiểm tra ngôn ngữ, đặc biệt giúp cải thiện kỹ năng nghe. Theo định nghĩa từ từ điển Longman về giảng dạy ngôn ngữ và ngôn ngữ học ứng dụng, phương pháp này yêu cầu người học lắng nghe một đoạn văn được đọc to và viết lại chính xác những gì họ nghe được. Mục tiêu chính của phương pháp này là nâng cao khả năng nhạy bén với hệ thống âm thanh, phát âm, và từ vựng, đồng thời cải thiện tốc độ ghi chú thông tin.
Trước khi luyện phương pháp này, bạn cần chuẩn bị trước những điều cần thiết để có thể tránh mất thêm thời gian trong quá trình luyện. Dưới đây là các bước thông thường để thực hiện việc luyện nghe chép chính tả, bạn có thể tham khảo và điều chỉnh sao cho linh hoạt với bản thân mình nhé!
Đây là bước đầu tiên, tưởng như dễ nhưng cũng khá quan trọng đấy. Bạn có thể lựa chọn nguồn nghe phù hợp với level và sở thích của bản thân như video, audio, recording, hoặc podcast với giọng của người bản xứ, có thể là Anh - Anh hoặc Anh - Mỹ, tùy thuộc vào yêu cầu bài thi IELTS.
Khi mới bắt đầu, bạn không nên chọn nội dung nghe quá dài, dẫn đến nản chí. Lúc này, SOL gợi ý bạn nên chọn các đoạn nghe từ 1-3 phút và chọn các chủ đề dễ nghe hơn như giáo dục, môi trường, công việc, hoặc trường học. Sau đó, chúng ta có thể nghe các đoạn nghe dài hơn từ 4 – 8 phút, dần dần nghe các bài nghe dài hơn tùy thuộc vào level.
Với nội dung nghe, các bạn hoàn toàn có thể chọn 1 chủ đề mà bản thân yêu thích để khiến việc nghe trở nên thú vị hơn nhé.
>> Đọc thêm: 2 cách nghe giúp bật band IELTS Listening kèm tài liệu luyện nghe chép chính tả theo cấp độ
Chúng ta sẽ nghe đoạn văn và dừng lại sau mỗi câu hoặc nhóm câu ngắn khoảng 5-10 từ để ghi chú. Cố gắng ghi hết tất cả các nội dung nghe được, càng nhiều càng tốt. Tiếp tục nghe lại nhiều lần để làm quen và cải thiện kỹ năng.
Đây là một bước cực kì quan trọng để giúp bạn cải thiện kỹ năng của bản thân. Sau khi nghe và chép đoạn văn, bạn hãy so sánh phần ghi chép của bạn với transcript để sửa lỗi và hoàn thiện phần còn thiếu. Việc này giúp nhận diện các lỗi thường gặp và cải thiện kỹ năng.
Ngoài ra, các bạn cũng có thể luyện dictation IELTS theo cách ngược lại, tức là đọc transcript và tra phát âm, học từ vựng trước khi nghe.
Bên cạnh việc cải thiện khả năng nghe tiếng Anh thì áp dụng thêm bước này, bạn còn có thể nâng cao khả năng speaking của bản thân thông qua bước shadowing. Sau khi check transcript, bạn hãy list ra các từ mình nghe sai – đọc sai hoặc còn thiếu, tra từ điển để kiểm tra cách phát âm chuẩn. Sau đó, hãy nghe và lặp lại các âm đã nghe được để luyện phát âm. Sau bước này, bạn cũng có thể thu âm bản đọc của bạn để đối chiếu với cách phát âm của người bản xứ nhé.
Đây là một bước tăng cường để giúp bạn có thể nhuần nhuyễn kỹ năng nghe. Nghe lại đoạn audio thường xuyên giúp tăng cường phản xạ nghe và ghi nhớ từ vựng hữu ích cho bài thi IELTS nhé.
Hiện nay, có rất nhiều công cụ hỗ trợ việc luyện nghe chép chính tả. SOL sẽ giới thiệu cho các bạn một số công cụ và website phổ biến, các bạn có thể chọn cho mình công cụ phù hợp với bản thân nhé.
Bạn có thể truy cập các ứng dụng trên điện thoại như Google Podcast, British Radios, Voice of America - VOA, Spotlight English. Những ứng dụng này cung cấp các bài nghe đa dạng với transcript hỗ trợ luyện tập hiệu quả. Tuy nhiên, nội dung có thể chưa đa dạng hoặc mang tính thời sự.
Các chương trình thời sự hoặc bản tin quốc tế trên BBC, CNN giúp bạn nâng cao kỹ năng nghe tiếng Anh và hoàn toàn có thể là một nguồn nghe chép chính tả rất hữu ích. Mặc dù thời gian phát cố định có thể không phù hợp với lịch trình bận rộn.
Một số website cung cấp nguồn nghe chép chính tả hữu ích khác như VoiceTube, Spotlight, Breaking News English, Living on Earth. Các website này cung cấp nhiều chủ đề và nội dung phong phú. Bạn có thể chọn các bài nghe với transcript để luyện tập hiệu quả đấy.
Chúng ta nên lưu ý một số yếu tố sau khi luyện nghe bằng phương pháp nghe chép chính tả nhé:
Phương pháp nghe chép chính tả (dictation) không chỉ giúp bạn cải thiện kỹ năng nghe và viết mà còn mở rộng vốn từ vựng và phát âm. Đây là một phương pháp hiệu quả để bổ sung cho các kỹ thuật học khác trong quá trình học tiếng Anh, đặc biệt là ôn luyện IELTS listening. Hãy thử áp dụng phương pháp này xem có phù hợp với bạn không nhé.
